کاربرد شیم پلیت در ساخت کوپلینگ

کاربرد شیم پلیت در ساخت کوپلینگ

کوپلینگ از قطعات مهم در ماشین آلات است. در ساخت کوپلینگ، وظیفه اصلی شیم پلیت هم ترازی دقیق بین دو محور کوپلینگ می‌باشد.

کوپلینگ چیست؟

کوپلینگ (Coupling) از قطعات مکانیکی مهم در ماشین‌آلات است که وظیفه‌ی اصلی آن اتصال دو محور (شافت) به یکدیگر برای انتقال گشتاور و حرکت چرخشی از یک محوربه محور دیگر است. به زبان ساده‌تر، کوپلینگ دو قطعه‌ی دوار را به هم وصل می‌کند تا انرژی مکانیکی بین آن‌ها منتقل شود.

در بیشتر ماشین‌ها، مثل پمپ‌ها، کمپرسورها، گیربکس‌ها و موتورهای الکتریکی، محورهای ورودی و خروجی معمولاً در یک خط دقیق قرار ندارند یا به دلایلی باید جدا از هم نصب شوند. در این حالت، کوپلینگ کمک می‌کند تا بدون نیاز به جوش یا اتصال دائمی، این دو محور به‌طور ایمن و قابل انعطاف به هم وصل شوند.

از نظر ساختار، کوپلینگ‌ها معمولاً شامل دو نیمه هستند که هر کدام روی یکی از محور‌ها نصب می‌شود و توسط قطعاتی مانند پیچ، بوش، فنر یا لاستیک به هم متصل می‌شوند.

مزایای استفاده از کوپلینگ

کوپلینگ پیش از هر چیز باعث انتقال ایمن و یکنواخت نیرو و گشتاور بین دو محور می‌شود. اما علاوه بر این نقش پایه‌ای، مزایای متعددی دارد که عملکرد و دوام سیستم را به شکل چشمگیری بهبود می‌بخشد.

یکی از مهم‌ترین مزایای آن، جبران ناهماهنگی بین دو محور است. در عمل، هیچ دو محوری کاملاً هم‌راستا نصب نمی‌شوند؛ اندکی خطای زاویه‌ای، شعاعی یا محوری همیشه وجود دارد. کوپلینگ با انعطاف مکانیکی خود این ناهماهنگی‌ها را جذب کرده و از انتقال تنش و لرزش به سایر اجزا جلوگیری می‌کند.

از دیگر مزایا، کاهش ضربه و ارتعاشات است. هنگام روشن یا خاموش شدن ناگهانی ماشین، یا در اثر تغییرات بار، ضربه‌های گشتاوری به سیستم وارد می‌شود. کوپلینگ‌های الاستیک و انعطاف‌پذیر این ضربه‌ها را جذب می‌کنند و اجازه نمی‌دهند نیروهای ناگهانی به موتور یا محور منتقل شوند.

همچنین، کوپلینگ‌ها محافظ سیستم انتقال قدرت محسوب می‌شوند. اگر بار بیش از حد به سیستم وارد شود، برخی انواع کوپلینگ (مثل کوپلینگ‌های ایمنی یا با فیوز مکانیکی) به‌صورت خودکار لغزش ایجاد می‌کنند یا قطع می‌شوند تا از آسیب جدی جلوگیری کنند.

از نظر نگهداری نیز، کوپلینگ‌ها باز و بسته شدن آسانی دارند و در زمان تعمیر یا تعویض تجهیزات نیازی به جدا کردن کامل کل محور نیست. این ویژگی، زمان توقف و هزینه‌های سرویس را کاهش می‌دهد.

تعریف شیم پلیت

شیم پلیت ورقه‌ای نازک از فولاد، آلومینیوم، برنج یا استیل ضدزنگ است که با دقت بالا در ضخامت‌های مختلف تولید می‌شود. این ورقه‌ها برای تنظیم فاصله، ارتفاع یا هم‌محوری اجزا در مجموعه‌های مکانیکی استفاده می‌شوند.

در ساخت کوپلینگ، وظیفه‌ی اصلی شیم پلیت ایجاد هم‌ترازی دقیق بین دو محور یا دو نیمه‌ی کوپلینگ است.

نقش‌ها و کاربردهای اصلی شیم پلیت در کوپلینگ

1- تراز کردن دقیق محور‌ها (Alignment):
در زمان نصب کوپلینگ، با قراردادن شیم پلیت در زیر پایه‌های موتور یا پمپ، ارتفاع یکی از محور‌ها تنظیم می‌شود تا دو محور دقیقاً هم‌مرکز شوند. این کار مانع از لرزش، صدای اضافی و سایش زودرس در یاتاقان‌ها و کوپلینگ می‌شود.

2- جبران خطای نصب یا تولید:
اگر هنگام مونتاژ فاصله بین دو نیم‌کوپلینگ اندکی زیاد یا کم باشد، از شیم پلیت به عنوان واسط فلزی تنظیمی استفاده می‌شود تا فاصله‌ی دقیق به‌دست آید.

3- افزایش پایداری و جلوگیری از تنش:
شیم پلیت‌ها با پخش یکنواخت فشار در سطح اتصال، مانع تمرکز تنش روی نقاط خاصی از کوپلینگ یا پایه می‌شوند. این ویژگی باعث افزایش عمر مفید سیستم می‌شود.

4- قابل تعویض بودن و تنظیم سریع:
در زمان تعمیر یا تعویض قطعات، با بیرون آوردن یا اضافه کردن شیم پلیت‌ها می‌توان دوباره هم‌محوری را تنظیم کرد بدون اینکه نیاز به تراش یا تغییر در قطعات اصلی باشد.

نتیجه‌گیری

شیم پلیت در فرآیند نصب کوپلینگ نقشی حیاتی دارد. استفاده از شیم پلیت‌های دقیق و استاندارد باعث افزایش عمر کوپلینگ، جلوگیری از شکست محور و کاهش ارتعاش سیستم می‌شود. در صنایع حساس مانند نیروگاه‌ها، پتروشیمی و خطوط انتقال گشتاور سنگین، استفاده از شیم پلیت با ضخامت‌های کالیبره‌شده امری الزامی است.

گروه صنایع آلیاژی هنر با تجربه ای بیش از نیم قرن در خدمت مشتریان عزیز است شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت شیم پلیت با ما در تماس باشید.