شیم پلیت از چه آلیاژهایی ساخته می‌شود؟
شیم پلیت (Shim Plate) که در فارسی به آن ورق لقی گیر یا صفحه تنظیم فاصله هم گفته می‌شود، می‌تواند از جنس‌های مختلفی ساخته شود، چون بسته به نوع کاربرد، شرایط محیطی و فشار وارد بر آن، جنس شیم پلیت باید متناسب با کار انتخاب شود.
شیم پلیت (Shim Plate) که در فارسی به آن ورق لقی گیر یا صفحه تنظیم فاصله هم گفته می‌شود، می‌تواند از جنس‌های مختلفی ساخته شود، چون بسته به نوع کاربرد، شرایط محیطی و فشار وارد بر آن، جنس شیم پلیت باید متناسب با کار انتخاب شود. شیم پلیت ها در نگاه اول قطعاتی ساده و نازک به نظر می‌رسند، اما در واقع در بسیاری از بخش‌های صنعتی کاربردهایی بسیار حیاتی دارند. در ادامه به بررسی رایج ترین جنس های مورد استفاده برای شیم پلیت می پردازیم؛ ولی قبل از آن بهتراست نگاهی به دلایل استفاده از شیم پلیت و چگونگی ساخت آن داشته باشیم.
موارد استفاده از شیم پلیت در صنعت های مختلف
برای تنظیم فاصله و لقی بین قطعات، هم ترازی ستون و فونداسیون در ساختمان، کاهش لرزش در ماشین‌آلات، تنظیم فشار در قالب‌ها، تنظیم موقعیت موتور و گیربکس در خودرو، جلوگیری از سایش بین قطعات، توزیع یکنواخت تنش در اتصالات فلنج، تراز کردن تجهیزات سنگین در پالایشگاه، انتقال حرارت در بردهای الکترونیکی، عایق‌کاری الکتریکی در تابلو برق، تنظیم موقعیت دقیق قطعات در هواپیما، کنترل ارتعاش در کشتی و شناور، جلوگیری از انحراف در خطوط ریلی، تثبیت قطعات حساس در ابزار پزشکی، و جبران خطای ساخت در مونتاژ صنعتی.
چگونگی ساخت شیم پلیت در صنعت
ابتدا جنس مورد نیاز به صورت رول یا ورق تهیه می‌شود، سپس ضخامت دقیق با دستگاه هایی مثل نورد یا سنگ زنی تنظیم می‌شود. بعد از آن، ورق ها وارد دستگاه برش می‌شوند؛ بسته به دقت کار، از قیچی صنعتی، پانچ، لیزر، واترجت یا CNC برای برش استفاده می‌کنند. لبه‌های برش خورده با سوهان کاری یا سنگ زنی تمیز و صاف می‌شوند تا لبه تیز نداشته باشند. اگر لازم باشد، سوراخ کاری، خم کاری یا عملیات خاص مثل آبکاری، آنیل یا پوشش ضدزنگ هم انجام می‌شود. در نهایت، شیم ها بسته بندی شده و آماده استفاده یا تحویل به واحد مونتاژ می‌شوند.
حالا که بیشتر با نحوه ساخت و موارد استفاده شده از شیم پلیت آشنا شدیم به بررسی انواع شیم پلیت می‌پردازیم:
-
شیم پلیت استیل (Stainless Steel Shim Plate) یا استیل ضدزنگ:
شیم پلیت استیل ضدزنگ را میتوان بعنوان پرکاربردترین شیم پلیت دانست که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فلز، به ویژه در گریدهایی مانند ۳۰۴، ۳۱۶ و ۳۰۱، به خاطر مقاومت بالا در برابر خوردگی، رطوبت، حرارت و بسیاری از مواد شیمیایی، در صنایع غذایی، دارویی، پتروشیمی، دریایی و ماشین آلات دقیق کاربرد فراوان دارد. گرید ۳۰۴ برای مصارف عمومی صنعتی و خانگی، گرید ۳۱۶ برای محیط های بسیار خورنده مثل آب دریا و مواد اسیدی، و گرید ۳۰۱ برای شرایطی که نیاز به استحکام بالا پس از نورد سرد وجود دارد، استفاده می‌شود. یکی از نکات جذاب در مورد این نوع شیم پلیت قابلیت بازیافت و عمر طولانی آن است.
-
شیم پلیت فولاد کربنی (Carbon Steel Shim Plate):
فولاد کربنی یکی دیگر از جنس های متداول در ساخت شیم پلیت است. این فلز نسبت به استیل ارزانتر است و استحکام کششی بالایی دارد. به همین دلیل در صنایع سنگین، ساختمانی و ماشین‌سازی استفاده می‌شود. با این حال، چون در برابر رطوبت و زنگ زدگی مقاوم نیست، اغلب روی آن پوشش‌هایی مانند رنگ، گالوانیزه یا نیکل کاری داده می‌شود. از مشخصات دیگر این نوع شیم پلیت میتوان به قابل جوشکاری بودن و ماشین کاری آسان اشاره کرد.
-
شیم پلیت برنجی (Brass Shim Plate):
برنج آلیاژی از مس و روی است که به دلیل نرمی، قابلیت شکل پذیری، مقاومت مناسب در برابر خوردگی و ظاهر زیبا، در ساخت شیم پلیت برای ابزارهای دقیق، تزئینات فلزی، شیرآلات، تجهیزات بهداشتی و گاهی قطعات الکترونیکی استفاده می‌شود. این فلز همچنین برای جبران لقی های بسیار دقیق و کاربردهای حساس، گزینه خوبی است.
-
شیم پلیت آلومینیومی (Aluminum Shim Plate):
آلومینیوم نیز یک جنس محبوب برای شیم پلیت ها است، به‌ویژه در کاربردهایی که وزن پایین اهمیت دارد. این فلز سبک، مقاوم به خوردگی و شکل پذیر است و معمولاً در صنایع خودروسازی، هوافضا، تجهیزات الکترونیکی و دستگاه های سبک به کار می‌رود. همچنین آلومینیوم رسانای خوبی برای حرارت و الکتریسیته است.
-
شیم پلیت مسی (Copper Shim Plate):
مس به‌خاطررسانایی بسیار بالای حرارتی و الکتریکی اش، در شیم هایی که در تجهیزات الکتریکی، بردهای الکترونیکی، اتصالات رسانا یا سیستم های انتقال حرارت کاربرد دارند، استفاده می‌شود. شیم پلیت های مسی نرم هستند و به‌راحتی شکل می‌گیرند، اما نسبت به سایر فلزات گران ترند.
علاوه بر فلزات، شیم پلیت‌ها می‌توانند از مواد پلیمری و پلاستیکی ساخته شوند. موادی مانند نایلون (Nylon)، تفلون (PTFE)، PVC، پلی‌اتیلن (PE) و حتی پلی‌کربنات در ساخت شیم هایی به کار می‌روند که سبک، عایق، مقاوم در برابر مواد شیمیایی، یا بدون رسانایی الکتریکی باشند. این شیم ها معمولاً در تابلو برق، تجهیزات آزمایشگاهی، دستگاه های پزشکی، و جاهایی که نیاز به کاهش صدا یا اصطکاک وجود دارد، کاربرد دارند.
در برخی موارد خاص، از فیبرهای صنعتی، کاغذهای فشرده، مقوای نسوز و کامپوزیت های مقاوم هم برای ساخت شیم پلیت استفاده می‌شود. این نوع شیم ها بیشتر برای عایق کاری، تنظیم فاصله های دقیق در دستگاه های سبک، یا محیط های با دمای بالا به کار می‌روند. گرچه استحکام مکانیکی بالایی ندارند، اما در تنظیمات ظریف و مقطعی بسیار مؤثرند.
به‌طور کلی، انتخاب جنس شیم پلیت باید با در نظر گرفتن عواملی مثل نوع فشار و نیرو، دمای محیط، احتمال زنگ‌زدگی یا تماس با مواد شیمیایی، نیاز به رسانایی یا عایق بودن، و نیز وزن و هزینه انجام شود. استفاده از جنس مناسب باعث افزایش عمر قطعه، کاهش استهلاک ماشین آلات و عملکرد دقیق و بدون خطا در سیستم خواهد شد.
شما می‌توانید جهت مشاوره و اطلاع از قیمت این محصول با کارشناسان گروه صنایع آلیاژی هنر با تلفن های 02133112990- 02133112604- 02133114932 و یا 09125378968 در تماس باشید.