استاندارد طبقه بندى مس و آلياژهاى مس

استاندارد طبقه بندى مس و آلياژهاى مس

مس و آلياژهاى آن برحسب سيستمهاى مجازى كه انجمن توسعه مسطراحى كردهاست طبقه بندى مى شوند. در اين سيستم اعدادى از C 100 تا C 799 مشخص كننده آلياژهاى كار شده و اعدادی از C 800 تا C 999 مشخص كننده آلياژهاى ريختگی مى باشد. اين دو طبقة اصلی به گروهها و زيرگروههاى مختلف تقسيم شده است.

مقدمه

مس یکی از قدیمی‌ترین فلزاتی است که بشر با آن آشنا شد و از همان ابتدا، به‌دلیل خواص ویژه‌ ای مانند رسانایی الکتریکی و حرارتی بالا، مقاومت به خوردگی و قابلیت شکل‌ پذیری، جایگاه مهمی در صنایع مختلف به دست آورد. با گذر زمان و توسعه نیازهای صنعتی، آلیاژهای متنوعی از مس ساخته شدند که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارا هستند. برای استفاده صحیح از این فلز و آلیاژهایش، وجود یک نظام طبقه‌بندی و استانداردگذاری ضروری است تا تولیدکنندگان، مهندسان و مصرف‌کنندگان زبان مشترکی برای شناسایی، انتخاب و کنترل کیفیت داشته باشند.

ضرورت طبقه‌بندی مس و آلیاژهای آن

آلیاژهای مس به دلیل تنوع زیاد در ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی و کاربردها، نیازمند یک نظام مدون برای نامگذاری و شناسایی هستند. این نظام طبقه‌بندی باعث می‌شود:

• ترکیب شیمیایی آلیاژها به‌طور دقیق مشخص باشد.

• ویژگی‌های مکانیکی و فیزیکی در استاندارد ثبت شود.

• کاربردهای هر آلیاژ مشخص گردد.

• تولیدکنندگان مختلف بتوانند محصولاتی با کیفیت یکسان تولید کنند.

استاندارد طبقه بندى مس و آلياژهاى مس 

مس و آلياژهاى آن برحسب استاندارد سيستمهاى مجازى كه انجمن توسعه مس طراحى كرده است طبقه بندى مى شوند.در اين سيستم اعدادى از C 100 تا C 799 مشخص كننده آلياژهاى كار شده و اعدادی از C 800 تا C 999 مشخص كننده آلياژهاى ريختگی مى‌باشد. اين دو طبقة اصلی به گروهها و زيرگروههاى مختلف تقسيم شده است:

آلياژهاى كار شده

1-  C1xx مس ها، وآلياژهاى با درصد زياد مس

2-  C2xx آلياژهاى مس - روی (برنجها)

3- C3xx آلیاژهای مس- روی - سرب (برنجهای داراى سرب)

4-  C4xx آلياژهاى مس - روی- قلع (برنجهاى دارای قلع)

5-  C5xx آلياژهای مس - قلع (برنزهاى فسفر)

6-  C6xx آلياژهای مس- آلومينيم )برنزهاى آلومينيم(، آلياژهای مس - سيليسيم )برنزهاى 

7-  سيليسيم( و آلياژهاى مس - روی...

8-  C7xx مس - نيكل و آلياژهاى مس - نيكل – روی (نقره نیكل)

9-  آلياژهای ريختگى

10-  C8xx مس هاى ريختگى، آلياژهاى ريختگى با درصد زياد مس، انواع برنجهای ریختگى، 

11-  آلياژهاى ريختگى برنز- منگنز، و آلياژهاى ريختگى

12-  C9xx آلياژهاى ریختگى مس - قلع - آلياژهاى مس - قلع - سرب، آلياژهاى مس - قلع - نيكل، آلياژهای مس - آلومينيم - آهن، و آلياژهای مس - نيكل - آهن و مس - نيكل - روی 

کاربرد طبقه‌بندی استانداردی در صنعت

وجود این استانداردها باعث می‌شود صنایع مختلف بتوانند به‌راحتی مواد اولیه مناسب را انتخاب کنند:

• صنایع برق: استفاده از مس خالص (C11000، Cu-ETP).
• صنایع مکانیکی: استفاده از برنج‌ها و برنزها برای قطعات سایشی.
• صنایع دریایی: استفاده از آلیاژهای مس-نیکل.
• صنایع هوافضا: استفاده از مس-برلیوم به دلیل استحکام بالا.

طبقه‌بندی و استانداردگذاری مس و آلیاژهای آن یکی از ابزارهای اساسی برای نظم‌دهی به تولید و مصرف این فلز ارزشمند است. استانداردهایی چون ASTM، UNS، DIN/EN و JIS، چارچوبی جهانی برای نامگذاری و شناسایی فراهم می‌کنند و این امکان را می‌دهند که صنعتگران و مهندسان بدون سردرگمی به انتخاب بهترین آلیاژ برای کاربرد موردنظر بپردازند.